فعالیت قارچ کشی اسانس چند گیاه دارویی علیه قارچ عامل پژمردگی آوندی گوجه فرنگی

پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی با عامل،Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici ، یک بیماری مهم گوجه‌فرنگی در ایران و جهان است. برای کنترل آن از سموم قارچ‌کش استفاده می‌شود که علاوه بر بروز مقاومت بیمارگر، تهدیدی برای سلامت مصرف‌کننده و محیط زیست به‌شمارمی‌رود. مواد ضد قارچی با منشأ گیاهی می‌توانند بازدارندةرشد قارچ و ایمن باشند. هدف این تحقیق بررسی اثر بازدارندگی اسانس‌های گیاهان دارویی بر رشد قارچ بیمارگر است. در این تحقیق به روش تقطیر با آب، اسانس دهگیاه دارویی و معطر استخراج و اثر بازدارندگی از رشد آن‌ها در سه غلظت 50، 100 و 200 میکرولیتر بر قارچ بیمارگر از طریق انتشار از کاغذ صافی روی محیط کشت آگار آزمایش شد. بعد از تیمار اسانس‌ها بر محیط کشت قارچ، نمونه‌های تیمارشده درون انکوباتور در دمای بیست و شش درجةسانتی‌گراد به مدت یک هفته قرار داده شدند و آنگاه قطر هالةرشد قارچ اندازه‌گیری شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی،دهاسانس گیاهی در سه غلظت،با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد غلظت‌های مختلف اسانس تأثیرمعنی‌دار بر رشد قارچ نداشت، ولی از مجموع دهاسانس گیاهی، دو اسانس مرزه و اکالیپتوس به ترتیب با 5/89 و 7/30 درصد بیشترین بازدارندگی و در مقابل دو گیاه سداب و کلپوره کمترین بازدارندگی از رشد قارچ را نسبت به شاهد (ان ـ هگزان) نشان دادند(p≤0.05). به‌طور کلی اسانس مرزه در هر سه غلظت به‌کار‌رفته بیشترین تأثیر بازدارندگی را بروز داد.